Nga: Gazetarja Zoja Lohaj Konjufca!
Pèr: Newslibero.com
Anton Çetta është një ndër figurat më të ndritura të historisë së re shqiptare. Emri i tij është i lidhur ngushtë me Lëvizjen për Pajtimin e Gjaqeve në Kosovë, një nga aktet më madhështore të paqes në historinë e Ballkanit. Me mençurinë, përkushtimin dhe dashurinë për popullin e vet, Anton Çetta arriti të bëjë atë që dukej e pamundur: të ndalë gjakderdhjen mes shqiptarëve dhe të bashkojë zemrat e një kombi të ndarë nga dhimbja dhe urrejtja.
Jeta dhe veprimtaria!
Anton Çetta lindi më 3 janar 1920 në Gjakovë, por jetën e tij e kaloi në shumë qytete të Kosovës, ku punoi si profesor, gjuhëtar dhe folklorist. Ai studioi në Universitetin e Beogradit dhe më pas u bë profesor në Universitetin e Prishtinës, ku dha kontribut të madh në ruajtjen dhe dokumentimin e folklorit shqiptar.
Për dekada me radhë, Çetta mblodhi dhe botoi këngë popullore, përralla, legjenda dhe rrëfime tradicionale shqiptare. Kjo punë nuk ishte thjesht shkencore, por edhe patriotike, sepse ndihmoi në ruajtjen e identitetit kombëtar shqiptar në një kohë represioni dhe asimilimi.
Lëvizja për Pajtimin e Gjaqeve?
Në fund të viteve 1980, Kosova përjetonte një krizë të thellë sociale dhe politike. Hakmarrja dhe gjakmarrja ishin bërë plagë e rëndë për shoqërinë shqiptare. Familjet ishin të izoluara, fëmijët nuk shkonin në shkollë, dhe dhuna trashëgohej brez pas brezi.
Në këtë kohë dramatike, Anton Çetta ndërmori një mision madhor: të pajtojë shqiptarët mes vete. Ai, së bashku me studentë dhe aktivistë, nisi të organizojë tubime popullore, ku njerëzit mblidheshin për të falur gjakun dhe për të filluar një jetë të re në paqe.
Rezultati ishte historik: Më shumë se 1,200 gjaqe u falën, miliona njerëz morën pjesë në këto tubime dhe një valë e madhe pajtimi përfshiu gjithë Kosovën. Kjo lëvizje u bë jo vetëm një akt paqeje, por edhe simbol i unitetit kombëtar shqiptar, në një kohë kur po përgatitej rezistenca ndaj okupimit serb.
Anton Çetta vdiq më 4 nëntor 1995, por vepra e tij jeton ende. Ai u varros me nderime të mëdha dhe u kujtua nga të gjithë si një hero i paqes. Institucione arsimore dhe kulturore mbajnë emrin e tij, dhe figura e tij është frymëzim për brezat e rinj.
Lëvizja që ai drejtoi, jo vetëm që ndaloi një cikël vdekjeje, por krijoi një ndjenjë të re përgjegjësie kombëtare, duke treguar se fuqia e fjalës, e faljes dhe e dashurisë për atdheun mund të triumfojë mbi dhunën dhe urrejtjen.
Anton Çetta nuk ishte vetëm një pajtues, as vetëm një profesor. Ai ishte një burrë i madh i kombit, një njeri që e kuptoi thellë shpirtin e popullit të vet dhe e udhëhoqi atë drejt një rrugë më të mirë. Historia e tij është një thirrje për ne sot: që të zgjedhim unitetin para ndarjes, paqen para gjakmarrjes, dhe dashurinë për kombin para çdo interesi personal.
Leave a comment