Më 14 shtator 1943, qyteti i vogël i Fierit, që aso kohe nuk i kalonte 5–6 mijë banorë, u bë skena e një ngjarjeje të pazakontë në historinë e Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare (LANÇ). Në atë ditë, 68 vajza fierake lanë familjet, jetën e qetë të qytetit dhe dolën në ilegalitet, duke marrë armët përkrah djemve partizanë.
Ky moment nuk ishte thjesht një bashkim i grave të reja me radhët e luftës, por një akt i guximit kolektiv dhe i vetëdijes kombëtare, që i dha Fierit një vend të veçantë në kujtesën historike të Shqipërisë.
Në asnjë qytet tjetër të Shqipërisë nuk ndodhi që brenda një dite të ngrihej një grup kaq i madh vajzash e grave dhe të bëhej pjesë e formacioneve partizane. Madje, edhe në përmasat europiane, ky rast mbetet i veçantë, pasi në pak vende të pushtuara nga nazifashizmi, gratë morën kaq masivisht armët për të luftuar.
Këto vajza, shumica prej tyre ende në moshë të re, lanë pas sigurinë dhe u përballën me vështirësi të panumërta: mungesën e ushqimit, marshimet e gjata nëpër male, rrezikun e përhershëm nga pushtuesit dhe ndëshkimet që mund t’i prisnin nëse kapeshin. Por, më e fortë se frika ishte bindja se liria kishte nevojë për sakrifica.
Çeta e vajzave të Fierit nuk ishte vetëm një forcë luftarake, por edhe një simbol moral. Ato frymëzuan gra të tjera anembanë vendit që të mos mbeteshin spektatore të historisë, por ta shkruanin atë me duart e tyre.
Shumë prej tyre ranë dëshmore, duke lënë pas kujtimin e pavdekshëm të kurajës dhe përkushtimit. Të tjera, pas çlirimit, vijuan jetën me plagët e luftës, por edhe me krenarinë e asaj që kishin arritur.
Sot, më shumë se tetë dekada pas asaj ngjarjeje, vajzat partizane të Fierit mbeten shembull frymëzimi për brezat. Ato dëshmojnë se liria dhe dinjiteti kombëtar nuk janë dhuratë, por fitohen me përpjekje dhe sakrifica.
14 shtatori 1943 është një datë që kujton jo vetëm një ngjarje lokale, por një moment historik ku Fierit i takoi të shkëlqente në arenën kombëtare me vajzat e tij trime.Nderim i përjetshëm për 68 vajzat partizane të Fierit dhe për të gjitha gratë shqiptare që u flijuan për lirinë e Shqipërisë! 🇦🇱
Leave a comment